เทคโนโลยีมีบทบาทสำคัญในการพัฒนาประสิทธิภาพ ลดต้นทุน และรับประกันคุณภาพ หนึ่งในความก้าวหน้าที่สร้างความเปลี่ยนแปลงครั้งใหญ่ที่สุดในช่วงไม่กี่ปีที่ผ่านมาคือ Building Information Modeling (BIM)เทคโนโลยีสมัยใหม่นี้กำลังเปลี่ยนแปลงวิธีที่สถาปนิก วิศวกรและผู้รับเหมาวางแผน ออกแบบ ก่อสร้าง และบริหารจัดการอาคาร
เทคโนโลยีแบบจำลองข้อมูลอาคารและเทคโนโลยีสมัยใหม่ในงานก่อสร้าง กำลังเข้ามามีบทบาทสำคัญในการพลิกโฉมอุตสาหกรรมก่อสร้างในประเทศไทยให้มีประสิทธิภาพและยั่งยืนยิ่งขึ้น
BIM คืออะไร?
การสร้างแบบจำลองข้อมูลอาคาร (Building Information Modeling: BIM)คือการนำเสนอข้อมูลเชิงดิจิทัลเกี่ยวกับลักษณะทางกายภาพและการทำงานของอาคาร แบบจำลองนี้เหนือกว่าภาพวาด 2 มิติแบบง่ายๆ ด้วยการสร้างแบบจำลอง 3 มิติที่ครอบคลุมซึ่งรวบรวมข้อมูลรายละเอียดเกี่ยวกับทุกองค์ประกอบของโครงสร้าง BIM ช่วยให้ผู้มีส่วนได้ส่วนเสียทุกฝ่าย ตั้งแต่สถาปนิกและวิศวกร ไปจนถึงผู้จัดการและเจ้าของงานก่อสร้าง สามารถทำงานร่วมกันโดยใช้แบบจำลองอัจฉริยะที่ใช้ร่วมกัน
BIM แตกต่างจากแบบแปลนทั่วไป ตรงที่มีข้อมูลที่แม่นยำ เช่น วัสดุ ขนาด ต้นทุน ระยะเวลา และแม้แต่ตารางการบำรุงรักษา ช่วยให้สามารถตัดสินใจได้ดีขึ้นตลอดวงจรชีวิตของอาคาร ตั้งแต่การออกแบบและก่อสร้าง ไปจนถึงการใช้งานและการรื้อถอน
คุณสมบัติหลักของ BIM
การสร้างภาพสามมิติ – มอบแบบจำลองที่สมจริงที่ช่วยให้ผู้มีส่วนได้ส่วนเสียเข้าใจการออกแบบได้ดียิ่งขึ้น
การรวมข้อมูล – จัดเก็บข้อมูลที่เกี่ยวข้องกับโครงการทั้งหมดไว้ในสภาพแวดล้อมดิจิทัลเดียว
แพลตฟอร์มการทำงานร่วมกันช่วยให้สามารถสื่อสารกันแบบเรียลไทม์ระหว่างทีมต่างๆ ได้
การตรวจจับการปะทะ – ระบุและแก้ไขข้อขัดแย้งในการออกแบบก่อนเริ่มการก่อสร้าง
การจัดการวงจรชีวิต – รองรับการบำรุงรักษาและปรับปรุงอาคารด้วยบันทึกโดยละเอียด
ประโยชน์ของ BIM ในการก่อสร้าง
1. ความแม่นยำและประสิทธิภาพที่ได้รับการปรับปรุง
BIM ช่วยลดข้อผิดพลาดในการออกแบบและการคำนวณผิดพลาดได้อย่างมาก ฟังก์ชันตรวจจับการปะทะของซอฟต์แวร์ช่วยให้มั่นใจได้ว่าระบบโครงสร้าง ระบบไฟฟ้า และระบบประปาจะไม่รบกวนกัน
2. การประหยัดต้นทุน
BIM สามารถลดต้นทุนการก่อสร้างได้ด้วยการตรวจพบปัญหาที่อาจเกิดขึ้นตั้งแต่เนิ่นๆ และเพิ่มประสิทธิภาพการใช้วัสดุ อีกทั้งยังช่วยสร้างประมาณการต้นทุนและกำหนดการที่แม่นยำอีกด้วย
3. การส่งมอบโครงการที่รวดเร็วยิ่งขึ้น
เวิร์กโฟลว์แบบร่วมมือกันช่วยให้การตัดสินใจรวดเร็วขึ้นและลดความล่าช้า ทีมงานสามารถทำงานบนโมเดลเดียวกันได้พร้อมกัน ช่วยลดเวลาที่เสียไปกับการแลกเปลี่ยนไฟล์
4. การสื่อสารที่ดีขึ้น
โมเดล 3 มิติช่วยให้ผู้มีส่วนได้ส่วนเสียที่ไม่ใช่ช่างเทคนิคสามารถมองเห็นภาพของโครงการได้อย่างชัดเจน ส่งผลให้ได้รับการอนุมัติและสร้างความพึงพอใจให้กับลูกค้าได้ดีขึ้น
5. การก่อสร้างที่ยั่งยืน
BIM รองรับการวิเคราะห์พลังงาน ช่วยให้ทีมงานออกแบบอาคารที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมพร้อมลดการใช้พลังงาน
เทคโนโลยีสมัยใหม่ในงานก่อสร้างอื่นๆ
นอกจาก BIM แล้ว ยังมีเทคโนโลยีอื่นๆ อีกมากมายที่เข้ามาช่วยเสริมศักยภาพของอุตสาหกรรมก่อสร้างในปัจจุบัน ได้แก่:
การสำรวจและตรวจสอบด้วยโดรน: โดรนถูกนำมาใช้ในการสำรวจพื้นที่ก่อสร้าง, ติดตามความคืบหน้าของโครงการ, และตรวจสอบความปลอดภัยในพื้นที่สูงหรือเข้าถึงยาก
การก่อสร้างแบบสำเร็จรูป (Prefabrication): เป็นการผลิตชิ้นส่วนอาคารจากโรงงานแล้วนำไปประกอบในพื้นที่ก่อสร้าง ซึ่งช่วยลดระยะเวลา, ลดต้นทุน, และควบคุมคุณภาพได้ดีกว่าการก่อสร้างแบบดั้งเดิม
หุ่นยนต์และระบบอัตโนมัติ: มีการใช้หุ่นยนต์ในการทำงานซ้ำๆ หรืองานที่มีความเสี่ยงสูง เช่น การก่ออิฐ, การเชื่อม, หรือการรื้อถอน เพื่อเพิ่มความแม่นยำและปลอดภัย
การพิมพ์ 3 มิติ (3D Printing): เทคโนโลยีนี้ช่วยในการสร้างชิ้นส่วนอาคารที่ซับซ้อนได้อย่างรวดเร็วและแม่นยำ รวมถึงลดปริมาณของเสียจากวัสดุ
อินเทอร์เน็ตในทุกสิ่ง (IoT): การใช้เซนเซอร์และอุปกรณ์อัจฉริยะในไซต์งานช่วยในการตรวจสอบสภาพแวดล้อม, ติดตามการทำงานของเครื่องจักร, และเฝ้าระวังความปลอดภัยของพนักงาน
วัสดุก่อสร้างอัจฉริยะ: เช่น คอนกรีตที่สามารถซ่อมแซมตัวเองได้ หรือคอนกรีตที่เรืองแสงได้ เพื่อเพิ่มความทนทานและฟังก์ชันการใช้งานของอาคาร
BIM ในอนาคตของการก่อสร้าง
ในขณะที่เทคโนโลยียังคงก้าวหน้าอย่างต่อเนื่อง BIM จะผสานรวมกับเครื่องมือใหม่ๆ เช่นปัญญาประดิษฐ์ (AI) , ความจริงเสริม (AR)และIoT เพื่อทำให้การก่อสร้างมีความชาญฉลาดและเป็นระบบอัตโนมัติมากขึ้น ภาครัฐและภาคเอกชนทั่วโลกเริ่มบังคับใช้ BIM ในโครงการขนาดใหญ่ เนื่องจากประโยชน์ที่ได้รับการพิสูจน์แล้ว
การสร้างแบบจำลองข้อมูลอาคารไม่ใช่แค่ซอฟต์แวร์ แต่เป็นแนวคิดใหม่ในอุตสาหกรรมก่อสร้าง ด้วยแพลตฟอร์มที่แม่นยำ อัดแน่นด้วยข้อมูล และทำงานร่วมกันได้ BIM ช่วยให้โครงการต่างๆ รวดเร็วขึ้น คุ้มค่ามากขึ้น และยั่งยืนต่อสิ่งแวดล้อม สำหรับบริษัทที่มุ่งรักษาความสามารถในการแข่งขันในยุคการก่อสร้างสมัยใหม่ การนำ BIM มาใช้ไม่ใช่ทางเลือกอีกต่อไป แต่เป็นสิ่งจำเป็น
