Ambient Invisible Intelligence หรือ ปัญญาประดิษฐ์แฝงคือแนวคิดที่เทคโนโลยีปัญญาประดิษฐ์ (AI), Machine Learning (ML) และ Internet of Things (IoT) ผสานรวมเข้ากับสภาพแวดล้อมในชีวิตประจำวันอย่างแนบเนียนและเป็นอัตโนมัติ จนผู้ใช้แทบไม่รู้สึกถึงการทำงานของเทคโนโลยีเบื้องหลัง มีศักยภาพในการยกระดับคุณภาพชีวิตประสิทธิภาพในหลากหลายด้าน
เทคโนโลยียังคงพัฒนาก้าวหน้าอย่างไม่เคยปรากฏมาก่อน การพัฒนาที่น่าสนใจที่สุดอย่างหนึ่งในยุคแห่งนวัตกรรมนี้คือ Ambient Invisible Intelligence หรือปัญญาประดิษฐ์ที่มองไม่เห็น ซึ่งเป็นแนวคิดที่เทคโนโลยีกลายมาเป็นส่วนหนึ่งของสภาพแวดล้อมรอบตัวเราที่มองไม่เห็นแต่มีอยู่ตลอดเวลา นวัตกรรมอัจฉริยะรูปแบบใหม่นี้กำลังเปลี่ยนแปลงวิธีที่เราโต้ตอบกับสภาพแวดล้อม โดยนำเสนอปัญญาประดิษฐ์ที่ผสมผสานเข้ากับชีวิตประจำวันของเราได้อย่างลงตัว
ลักษณะสำคัญของ Ambient Invisible Intelligence:
การทำงานแบบไร้รอยต่อ: เทคโนโลยีทำงานอยู่เบื้องหลังอย่างเงียบเชียบ โดยไม่ต้องการการสั่งการหรือปฏิสัมพันธ์โดยตรงจากผู้ใช้
การรับรู้บริบท: ระบบสามารถเข้าใจและปรับตัวตามสภาพแวดล้อม ข้อมูลผู้ใช้ และสถานการณ์ต่างๆ
การทำงานเชิงรุก: ระบบสามารถคาดการณ์ความต้องการและดำเนินการบางอย่างก่อนที่ผู้ใช้จะร้องขอ
ความเป็นส่วนตัว: ออกแบบมาให้เคารพความเป็นส่วนตัวของผู้ใช้และรักษาความปลอดภัยของข้อมูล
ตัวอย่างการประยุกต์ใช้ในเทคโนโลยีสมัยใหม่:
บ้านอัจฉริยะ (Smart Homes): ระบบควบคุมแสงสว่าง อุณหภูมิ ความปลอดภัย และเครื่องใช้ไฟฟ้าต่างๆ โดยอัตโนมัติตามความชอบและพฤติกรรมของผู้ใช้งาน เช่น การเปิดไฟเมื่อเดินเข้าห้อง การปรับอุณหภูมิเครื่องปรับอากาศตามจำนวนคนในห้อง หรือระบบรักษาความปลอดภัยที่เรียนรู้รูปแบบการเข้าออกบ้าน
สำนักงานอัจฉริยะ (Smart Workplaces): ระบบปรับแสงสว่าง อุณหภูมิ และการจัดสรรพื้นที่ทำงานให้เหมาะสมกับผู้ใช้งานแต่ละคน ระบบการจองห้องประชุมอัตโนมัติ หรือระบบช่วยเหลือการทำงานที่เรียนรู้รูปแบบการทำงานของผู้ใช้
เมืองอัจฉริยะ (Smart Cities): ระบบจัดการการจราจรแบบเรียลไทม์ ระบบจัดการพลังงานอัจฉริยะ ระบบรักษาความปลอดภัยสาธารณะที่สามารถตรวจจับความผิดปกติได้โดยอัตโนมัติ หรือระบบการจัดการขยะที่มีประสิทธิภาพ
การดูแลสุขภาพ (Healthcare): อุปกรณ์สวมใส่ที่สามารถติดตามสุขภาพและแจ้งเตือนความผิดปกติได้ล่วงหน้า ระบบการวินิจฉัยโรคด้วย AI ที่ทำงานอยู่เบื้องหลัง หรือระบบการจัดการยาอัจฉริยะ
การค้าปลีก (Retail): ระบบแนะนำสินค้าส่วนบุคคล ระบบการจัดการสินค้าคงคลังอัตโนมัติ หรือระบบการชำระเงินแบบไร้รอยต่อ เช่น Amazon Go
ยานยนต์ (Automotive): ระบบช่วยเหลือผู้ขับขี่ขั้นสูง (ADAS) ที่ทำงานอยู่เบื้องหลังเพื่อเพิ่มความปลอดภัย ระบบนำทางอัจฉริยะที่เรียนรู้เส้นทางและความชอบของผู้ขับขี่ หรือระบบการขับขี่อัตโนมัติในอนาคต
Ambient Invisible Intelligence หรือ ปัญญาที่มองไม่เห็นแวดล้อม คืออะไร?
Ambient Invisible Intelligence หมายถึงระบบและอุปกรณ์อัจฉริยะที่ทำงานเงียบและมองไม่เห็นภายในสภาพแวดล้อมเทคโนโลยีเหล่านี้ได้รับการออกแบบมาให้ไม่รบกวน รับรู้บริบท และตอบสนองโดยไม่ต้องเรียกร้องความสนใจ ซึ่งแตกต่างจากอุปกรณ์อัจฉริยะแบบเดิมที่มักโดดเด่นหรือต้องควบคุมด้วยมือ Ambient Intelligence ทำงานเบื้องหลัง โดยตรวจจับ ประมวลผล และดำเนินการกับข้อมูลเพื่อเพิ่มความสะดวกสบาย ประสิทธิภาพ และความสะดวก
ตัวอย่างนี้ได้แก่:
ระบบไฟส่องสว่างอัจฉริยะที่ปรับความสว่างและอุณหภูมิสีตามเวลาของวันและกิจกรรมของผู้ใช้
ผู้ช่วยที่สั่งงานด้วยเสียงที่ฝังอยู่ในเฟอร์นิเจอร์หรือโครงสร้างพื้นฐานภายในบ้าน
ระบบควบคุมสภาพอากาศที่ขับเคลื่อนด้วย AIที่เรียนรู้ความชอบส่วนบุคคลและปรับเปลี่ยนได้โดยอัตโนมัติ
เซ็นเซอร์ดูแลสุขภาพที่ตรวจสอบสัญญาณสำคัญโดยไม่ต้องสัมผัสหรือมองเห็นโดยตรง
ระบบรักษาความปลอดภัยที่มองไม่เห็นพร้อมระบบจดจำใบหน้าและวิเคราะห์พฤติกรรมที่ทำงานอย่างเงียบๆ เบื้องหลัง
มันทำงานอย่างไร?
ระบบปัญญา ประดิษฐ์ (AI)และเทคโนโลยีเซ็นเซอร์ที่มองไม่เห็นซึ่งทำงานควบคู่กัน ระบบเหล่านี้รวบรวมข้อมูลจากสภาพแวดล้อม เช่น แสง การเคลื่อนไหว เสียง อุณหภูมิ และพฤติกรรมของผู้ใช้ แล้ววิเคราะห์ข้อมูลดังกล่าว แบบเรียลไทม์โดยระบบจะทำการตัดสินใจอย่างชาญฉลาดเพื่อปรับพื้นที่ให้เหมาะสมที่สุดเพื่อความสะดวกสบาย ความปลอดภัย และประสิทธิภาพการทำงาน โดยอิงจากการวิเคราะห์ดังกล่าว
เช่นในบ้านอัจฉริยะ:
แสงไฟจะหรี่ลงโดยอัตโนมัติเมื่อมีคนเตรียมตัวเข้านอน
อุณหภูมิห้องจะปรับเปลี่ยนเมื่อเซ็นเซอร์ตรวจพบว่ามีคนเข้าหรือออก
เพลงจะเล่นเบาๆ เมื่อรับรู้ถึงอารมณ์ของคุณผ่านข้อมูลชีวภาพหรือโทนเสียง
ประโยชน์ของการบูรณาการแบบไร้รอยต่อ
ประสบการณ์ผู้ใช้ที่ดีขึ้น
เป้าหมายคือการรบกวนให้น้อยที่สุด คุณไม่จำเป็นต้องคิดเรื่องการเปิดหรือปิดสิ่งต่างๆ ทุกอย่างจะเกิดขึ้นตามที่จำเป็น
ประสิทธิภาพการใช้พลังงาน
ด้วยการทำงานเฉพาะเมื่อจำเป็น ระบบปัญญาประดิษฐ์จะช่วยลดการสูญเสียพลังงานและสนับสนุนการใช้ชีวิตอย่างยั่งยืน
การเข้าถึงที่เพิ่มขึ้น
สำหรับผู้สูงอายุหรือผู้พิการ สติปัญญาโดยรอบสามารถให้ความช่วยเหลือได้โดยไม่ต้องโต้ตอบกับอุปกรณ์
ระบบ การปรับแต่งส่วนบุคคลที่ขับเคลื่อนด้วยข้อมูล
เรียนรู้นิสัยและความชอบของผู้ใช้เพื่อมอบประสบการณ์ที่เหมาะกับผู้ใช้อย่างแท้จริง
อนาคตของสภาพแวดล้อมในชีวิตประจำวัน
จากเมืองอัจฉริยะไปจนถึงสำนักงานอัจฉริยะและบ้านอัจฉริยะที่ตอบสนองทุกความต้องการ ปัญญาประดิษฐ์ที่มองไม่เห็นรอบตัวกำลังหล่อหลอมพื้นที่ที่เน้นมนุษย์เป็นศูนย์กลางในยุคหน้าอนาคตน่าจะมีการผสานรวมที่ราบรื่นยิ่งขึ้น โดยที่ผนัง เฟอร์นิเจอร์ และแม้แต่เสื้อผ้าต่างก็มีความสามารถอัจฉริยะ
วิวัฒนาการครั้งนี้ทำให้เราได้ลองจินตนาการถึงความสัมพันธ์ของเรากับเทคโนโลยีใหม่ เทคโนโลยีไม่ได้เป็นเพียงเครื่องมือภายนอกอีกต่อไป แต่กลายเป็นส่วนขยายตามธรรมชาติของสภาพแวดล้อม ผสานเข้ากับพื้นหลังในขณะที่ทำให้ชีวิตของเราสมบูรณ์ขึ้นอย่างเงียบๆ และมีความหมาย